Konsekwencje były straszne: o jakich katastrofach w Ukrainie milczały władze ZSRR

Władze Związku Radzieckiego miały w zwyczaju przez długi czas milczeć na temat katastrof, które miały miejsce na terytorium jego republik.

Dotyczyło to również Ukrainy, gdzie dziesiątki tragedii pozostały poza zasięgiem opinii publicznej z powodu cenzury i chęci władz do uniknięcia paniki.

Najbardziej znany jest wypadek w Czarnobylu, ale lista katastrof jest znacznie dłuższa. OBOZ.UA proponuje dowiedzieć się, które tragedie były przez długi czas wyciszane przez sowieckich przywódców.

Sowiecka praktyka ukrywania informacji o katastrofach miała tragiczne konsekwencje dla wielu obywateli. Brak dostępu do prawdy, ukrywanie rzeczywistych zagrożeń i nieujawnianie ważnych danych do dziś wpływa na życie Ukraińców.

Tragedia w Kureniwce

Jedną z największych katastrof w Kijowie było przerwanie tamy Babyn Jar 13 marca 1961 roku. Gigantyczna fala płynnej gnojowicy zalała 30 hektarów obszaru, niszcząc budynki przemysłowe, przedszkole, szpitale i domy prywatne. Według oficjalnych danych w tragedii zginęło 145 osób, choć uważa się, że rzeczywista liczba jest znacznie wyższa. Władze zakazały informowania o katastrofie, więc większość Ukraińców dowiedziała się o niej dopiero później.

Epidemia cholery

W 1970 roku Odessa stała się epicentrum epidemii cholery. W ciągu kilku dni od pierwszego przypadku dziesiątki osób zostało hospitalizowanych, a setki odizolowano. Choroba rozprzestrzeniła się na sąsiednie regiony, ale gazety o tym nie wspomniały, a informacje o liczbie ofiar pozostają nieznane.

Pierwsza eksplozja nuklearna na Ukrainie

Pierwsza eksplozja nuklearna w Ukrainie miała miejsce na długo przed tragedią w Czarnobylu. Wydarzenie to, choć utajnione przez władze radzieckie, miało znaczący wpływ na środowisko i zdrowie ludzi mieszkających w pobliżu miejsca wybuchu.

Była to podziemna eksplozja nuklearna, która miała miejsce w 1972 roku w pobliżu wioski Chreściszcze. Celem operacji było powstrzymanie pożaru na polu gazowym, ale eksperyment nie przyniósł oczekiwanych rezultatów. Podobna operacja miała miejsce w 1979 roku w kopalni Yunkom w obwodzie donieckim, gdzie powstała radioaktywna jama. Obszar ten nadal stanowi zagrożenie radiacyjne, zwłaszcza po zalaniu go w 2021 r. z powodu zaprzestania pompowania wody.

Wypadek na stacji Korystówka

Wypadek kolejowy w Korystówce, który miał miejsce 6 listopada 1986 r., jest jedną z największych katastrof kolejowych w historii Ukrainy. Dziesiątki osób zginęło, a wiele innych zostało rannych w wyniku czołowego zderzenia dwóch pociągów pasażerskich.

Tragedia ta wstrząsnęła krajem i stała się przedmiotem licznych dyskusji i dochodzeń. Przyczyną katastrofy było zaśnięcie załogi lokomotywy jednego z pociągów, co doprowadziło do naruszenia przepisów ruchu drogowego i zderzenia. Radzieckie media milczały na temat zderzenia dwóch pociągów pasażerskich Krzywy Róg-Kijów i Kijów-Donieck na stacji Korystówka, w którym zginęły 44 osoby, a ponad 100 zostało rannych, aby nie zepsuć obchodów rewolucji październikowej.

Katastrofa w Czarnobylu

Katastrofa w elektrowni atomowej w Czarnobylu miała miejsce 26 kwietnia 1986 roku. Eksplozja czwartego reaktora i pożar uwolniły do atmosfery ogromną ilość substancji radioaktywnych, co doprowadziło do skażenia na dużą skalę dużych obszarów Ukrainy, Białorusi i Rosji.

Katastrofa w Czarnobylu jest jedną z największych katastrof spowodowanych przez człowieka w XX wieku. Podczas eksperymentu mającego na celu przetestowanie systemu bezpieczeństwa czwartego bloku energetycznego doszło do eksplozji reaktora. Radioaktywna chmura rozprzestrzeniła się nad dużymi obszarami Europy, zanieczyszczając duże obszary gruntów rolnych i lasów. Tysiące ludzi zostało ewakuowanych ze skażonych obszarów, a miliony były narażone na promieniowanie.

Konsekwencje wypadku są odczuwalne do dziś: zwiększona liczba zachorowań, mutacje genetyczne i problemy środowiskowe.

Rząd radziecki przez długi czas ukrywał skalę katastrofy, starając się utrzymać swój autorytet i uniknąć paniki wśród ludności. Dopiero kilka dni po wypadku radzieckie media poinformowały o incydencie, ale skala katastrofy została znacznie niedoszacowana. Prawdziwa prawda o Czarnobylu stała się znana dopiero po upadku ZSRR.

Radioaktywna ampułka w Kramatorsku

Kolejna tragedia ukryta za żelazną kurtyną. Skażenie radioaktywne w Kramatorsku to mało znane, ale nie mniej tragiczne wydarzenie, które miało miejsce w jednym z panelowych budynków miasta w latach 1980-1989. Incydent ten jest żywym przykładem tego, jak system sowiecki ukrywał informacje o katastrofach spowodowanych przez człowieka i ich konsekwencjach dla ludzkiego zdrowia.

Przyczyną skażenia była ampułka cezu-137, potężnego źródła promieniowania gamma, zapomniana w ścianie domu. Przez kilka lat mieszkańcy budynku, zwłaszcza ci, którzy mieszkali w mieszkaniach znajdujących się w pobliżu źródła promieniowania, byli narażeni na znaczne promieniowanie. Spowodowało to chorobę i przedwczesną śmierć kilku osób, głównie młodych ludzi.

Podobnie jak w przypadku Czarnobyla, władze radzieckie ukrywały informacje o incydentach radiacyjnych, aby nie wywoływać paniki i nie zaszkodzić swojemu wizerunkowi.

System monitorowania promieniowania w ZSRR był słabo rozwinięty, co pozwalało na niezauważanie takich incydentów przez długi czas.

Subskrybuj kanały OBOZ.UA w Telegramie i Viberze, aby być na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami.