Pierwszy w historii rzymski sarkofag odkryty w Turcji: jak może zmienić historię. Zdjęcie

Podczas wykopalisk w starożytnym tureckim mieście Diyarbakir archeolodzy dokonali bezprecedensowego odkrycia. W obszarze między wieżą obserwacyjną słynnych murów obronnych miasta a kościołem św. Jerzego przypadkowo znaleziono sarkofag z czasów rzymskich.

Trumna zawierała ciało nieznanej osoby. To pierwszy raz, kiedy dokonano takiego odkrycia, co nadaje mu ważne znaczenie historyczne", donosi Anatolian Archaeology.

Intrygi dodaje fakt, że na boku sarkofagu, który jest dobrze zachowany, wyryto krzyż maltański. Ten symbol religijny kojarzony jest ze średniowiecznym chrześcijaństwem i wyprawami krzyżowymi, choć w rzeczywistości jego historia sięga znacznie dalej. Krzyż jest nietypowy, ponieważ ma sześć boków, podczas gdy większość wersji krzyża maltańskiego ma osiem lub cztery boki.

Pierwsza z legendarnej epoki

Kamienna trumna, długa na ponad dwa metry i wysoka na 82 centymetry, została wyrzeźbiona z jednego kawałka wapienia i zwieńczona dwoma ciężkimi pokrywami. Osobliwy styl wykonania pomógł badaczom ustalić, że jej autorami byli mistrzowie epoki rzymskiej.

Dużo czasu zajęło zakopanie dużego sarkofagu na głębokości 4,5 metra.

Wykopaliska, podczas których go znaleziono, były częścią projektu renowacji Diyarbakir, który wciąż trwa. Jego celem jest zachowanie trójwarstwowych starożytnych murów otaczających najstarszą część miasta.

Mury te mają ponad 5 kilometrów długości i są przeplatane 82 wieżami strażniczymi, a ich oryginalne odcinki mogły zostać zbudowane już 5000 lat temu. Wiadomo, że rzymski cesarz Konstancjusz II rozbudował i przebudował mury w 349 roku, pokazując, jak bardzo były one potrzebne miastu, które było ważnym ośrodkiem władzy w rzymskiej prowincji Mezopotamii.

Nawiasem mówiąc, grobowiec z sarkofagiem nie był jedynym znaleziskiem. Archeolodzy widzieli wcześniej inne pochówki w okolicy. Biorąc pod uwagę lokalizację sarkofagu - w pobliżu historycznego kościoła św. Jerzego - można założyć, że artefakty są ze sobą powiązane.

"Najprawdopodobniej jest to teren cmentarza przykościelnego. Wykopaliska trwają i mogą pojawić się nowe dane potwierdzające naszą teorię" - powiedział Cemil Koc, dyrektor badania Diyarbakir.

Szczątki szkieletu osoby wyjętej z sarkofagu zostaną poddane datowaniu radiowęglowemu. Pomoże to dokładnie ustalić, kiedy ta osoba żyła i zmarła.

Diyarbakir: starożytne miasto i rzymska enklawa

Diyarbakir to miasto położone w południowo-wschodniej Turcji, na prawym brzegu rzeki Tygrys, na obecnym terytorium kurdyjskim. Było okupowane przez bardzo długi czas. Jego korzenie sięgają kilku tysięcy lat wstecz, a osada w tym miejscu istniała już w epoce kamienia łupanego.

Miasto było najpierw intensywnie rozwijane i okupowane przez Imperium Mithanni. Jest to starożytne państwo utworzone przez lud Hurrian, które kontrolowało ziemie południowej Turcji i rozległe obszary sąsiedniego regionu w latach 1550-1260 pne.

W 66 r. p.n.e. miasto zostało zajęte przez Republikę Rzymską i otrzymało nazwę Amida. Później stało się znane jako Diyarbey, a w VII wieku - Diyarbakir, w uznaniu zasług arabskiego plemienia, które odbiło region z rąk Bizantyjczyków w 639 roku.

Diyarbakir osiągnął swój szczyt za panowania Konstancjusza II, który przewodził Imperium Rzymskiemu w latach 337-361. Oprócz naprawy i odbudowy murów obronnych, władca zainwestował w rozbudowę i poprawę ogólnego dobrobytu miasta.

Konstancjusz II próbował zjednoczyć lud rzymski pod rządami chrześcijaństwa ariańskiego, rodzaju starożytnej religii, która podążała odrębną ścieżką rozwoju od katolicyzmu. Udało mu się to jednak tylko częściowo. W tym czasie Imperium Rzymskie było rozdarte sporami i często znajdowało się w stanie wojny domowej.

Istnieją spekulacje, że krzyż maltański znaleziony na niedawno odkopanym sarkofagu jest w jakiś sposób związany z tymi próbami chrystianizacji Imperium Rzymskiego. Na kamiennej trumnie nie ma inskrypcji, która wyjaśniałaby, skąd pochodzi ten symbol. Jednak z pewnością wskazuje on na związek z okresem, w którym Rzymianie byli chrześcijanami.

Po panowaniu Konstancjusza Diyarbakir stał się pionkiem w długim konflikcie między Rzymianami a Persami. Kontrola nad miastem była przekazywana jednemu lub drugiemu państwu przez kilka dziesięcioleci, aż Diyarbakir stał się stałą własnością Cesarstwa Bizantyjskiego w V wieku. Pozostał on bizantyjską placówką aż do podboju muzułmańskiego w VII wieku i od tego czasu pozostaje okupowany przez wyznawców wiary islamskiej.

Po Konstancjuszu czarne bazaltowe mury miasta zostały zmodernizowane jeszcze dwukrotnie, w okresie arabskim i późniejszym okresie tureckim. Obecnie składają się one z trzech oddzielnych warstw, co stwarza znaczne trudności dla tureckiego Ministerstwa Kultury i Turystyki, które jest odpowiedzialne za konserwację murów.

Rzymski sarkofag jest obecnie wystawiony w ogrodzie kompleksu muzealnego Ikale w Diyarbakir. Specjaliści z Regionalnego Laboratorium Restauracji i Konserwacji w Diyarbakir dokładnie go oczyścili.

Nieuszkodzony szkielet został wysłany do laboratorium Uniwersytetu Gaziantep, gdzie badanie powinno ustalić wiek i płeć osoby pochowanej w sarkofagu. Być może rzuci to więcej światła na historyczną tajemnicę.

Odkrycie z czasów rzymskich można uznać za szczęśliwy przypadek. W końcu wykopaliska, które je ujawniły, zostały przeprowadzone wyłącznie w celu odprowadzenia wody, która zalała najbliższą starożytną wieżę obserwacyjną.

Wiedząc, że na tej głębokości znajdują się pochówki, archeolodzy mogą przeprowadzić nowe badania i dowiedzieć się, czy czekają na nich kolejne niespodzianki (na przykład kilka rzymskich sarkofagów).

Subskrybuj kanały OBOZ.UA w Telegramie i Viberze, aby być na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami.