Kim byli twoi przodkowie? Nazwiska pomogą odkryć tę tajemnicę

Nazwisko jest często kluczem do rozwikłania pochodzenia danej osoby. W końcu często koduje ono pewne informacje o przodku, który założył rodzinę.

W szczególności nazwiska kozackie i szlacheckie są dość powszechne na Ukrainie. OBOZ.UA wyjaśnia, skąd się wzięły i co mogą oznaczać.

Różne warstwy Ukraińców nie zaczęły otrzymywać nazwisk rodowych w tym samym czasie. Tak więc rodziny szlacheckie zaczęły być nazywane swoimi nazwiskami w XIV-XV w. W tym czasie zaczęło się kształtować pojęcie własności prywatnej, którą można było kupować i sprzedawać, dziedziczyć, dzielić, darować, a to wymagało odpowiednich dokumentów, w których właściciel byłby dość dokładnie określony.

Tymczasem zwykli ludzie używali przydomków. Oprócz nazwiska, ludzie nadawali swoim sąsiadom jakąś charakterystyczną cechę - albo na podstawie nazwiska przodka, albo na podstawie zawodu, albo na podstawie jakiejś charakterystycznej cechy osobistej. Po 1632 r. przezwiska te zaczęto dokumentować, zgodnie z nakazem metropolity kijowskiego Petra Mohyły, który polecił prowadzenie wszędzie metryk w celu rejestrowania wszystkich urodzeń, małżeństw i zgonów.

Oczywiście Kozacy wnieśli również wielki wkład w różnorodność ukraińskich nazwisk. Tak więc nazwiska oparte na kozackich stopniach wojskowych i specjalnościach są nadal powszechne:

Dzhura, Dzhurenko - giermek, uczeń majstra;

Kompaniyets, Kompanichenko - wolny kawalerzysta;

Pysar, Pysarenko, Pysarchuk, Pysaruk - urzędnik, zarządca dokumentów;

Ataman, Atamanchuk, Atamanenko - od nazwy obieralnego stanowiska oficera wojskowego;

Kurinnyj - szef jednostki organizacyjnej liczącej kilkuset Kozaków;

Serdyuk, Serdyuchenko, Serdyukov - najemny piechur, gwardia hetmańska;

Hetman, Hetmanczuk, Hetmanenko - potomek wyższego rangą wojskowego;

Garmasz - artylerzysta, Kozak, który obsługiwał i strzelał z armat;

Trębacz - Kozak, który dawał sygnały dźwiękowe za pomocą instrumentu muzycznego zwanego trąbką;

Horunżyi - niosący flagę;

Chotar - mniej więcej to samo, co współczesny dowódca plutonu.

Ponadto Kozacy nadawali nazwiska ludziom na podstawie pracy, którą wykonywali na Siczy i w obozach wojskowych: Kramar, Nalyvaiko, Degtyar, Storozhenko, Gardovyi, Sahaidachnyi. A takie nazwiska jak Solomakha, Teteria czy Kulish zostały utworzone od imion kozackich kasztelanów. Nie jest już jednak możliwe stwierdzenie, czy pierwszy nosiciel nazwiska gotował te potrawy, czy po prostu je uwielbiał.

Kozakom często nadawano również nazwiska w zależności od miejsca pochodzenia lub służby. Podoliak, Hucuł, Wołyniec, Połtawa, Halicz, Myrhorod, Pryluky, Chyhyryn, Lebedynskyi itp. to przykłady takich nazwisk.

Szczególną grupę stanowią humorystyczne nazwiska oparte na kilku słowach. Badacze wciąż nie mogą rozwikłać tajemnicy ich pochodzenia, ale takie nazwisko wyraźnie wskazuje, że dana osoba pochodzi z rodziny kozackiej. Oto kilka przykładów: Ubyjwowk, Nejiżborszcz, Nepyjwoda, Nebyjbaba, Paływoda, Nagnybida, Perebyjnis, Netudyhata itp.

Wcześniej OBOZ.UA opowiedział, jak nazwiska związane z kolorami pojawiły się na Ukrainie.

Subskrybuj kanały Telegram i Viber OBOZ.UA, aby być na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami.